Hướng dẫn cách lắp fan case điều hướng tản nhiệt tốt 2020

Hướng dẫn cách lắp fan case điều hướng tản nhiệt tốt 2020. Ngày nay, việc tự mình xây dựng lên một hệ thống máy tính cá nhân không phải là một điều gì đó quá khó khăn như trước, nhờ vào sự phong phú của thị trường phần cứng máy tính cũng như các thiết bị gắn rời. Có thể nói, trở ngại duy nhất chỉ nằm ở việc ngân sách bạn có thể chi cho một dàn PC tùy chỉnh là bao nhiêu và bạn có hiểu biết như thế nào về từng bộ phận cấu thành lên hệ thống custom PC đó. Trong các thành phần của hệ thống máy tính, hệ thống làm mát và lưu thông không khí là một trong những bộ phận phức tạp nhất. Nó phức tạp không chỉ ở cách thức lắp đặt, mà còn ở chỗ quản lý và sử dụng thế nào để cho hiệu quả tối ưu nhất. Chúng ta đang nói về vấn đề vật lý, nhiệt học và cả động lực học. Nghe thì có vẻ “đao to búa lớn” nhưng trên thực tế có một vài nguyên tắc cơ bản mà bạn có thể áp dụng cho hầu hết các mô hình tản nhiệt để có được luồng không khí tối ưu, và do đó, cho khả năng làm mát cũng sẽ hiệu quả hơn. Dưới đây là một số điểm bạn cần phải lưu ý khi thiết kế, lắp đặt, và vận hành hệ thống tản nhiệt trong dàn PC tùy chỉnh của mình.

Tìm hiểu về quạt khi được lắp vào vỏ case PC

Hướng thổi của quạt trong vỏ case PC

Câu hỏi thường gặp khi nói tới quạt của vỏ case PC , đó là hướng thổi. Quạt sẽ có hai mặt, mặt trước và mặt sau, mặt trước sẽ chỉ có dán nhãn logo ở trục quay của quạt (hoặc không dán gì cả), mặt sau sẽ thường có dán nhãn logo nhưng có thêm vài thông số kỹ thuật linh tinh khác. Ngoài ra điểm nhận biết cụ thể giữa mặt trước và mặt sau là mặt sau sẽ có những thanh nhựa nối từ khung của quạt vào trục quay. Quạt sẽ đưa không khí từ mặt trước ra mặt sau, luôn luôn là vậy và áp dụng với mọi loại quạt.

Trong trường hợp bạn quên thì trên một số quạt sẽ có để 2 mũi tên, một mũi tên nằm ngang chỉ hướng không khí đi qua, một mũi tên đứng sẽ chỉ hướng cánh quạt quay.

Quạt áp suất tĩnh và quạt tối đa lưu lượng khí trong vỏ case PC

Cách phân biệt giữa 2 loại quạt này khoảng cách giữa những cánh quạt bằng cách nhìn thẳng vào quạt. Khoảng cách giữa những cánh quạt của vỏ case PC gần và sát với nhau thì đó sẽ là quạt áp suất tĩnh (static pressure fan), nếu khoảng cách xa thì đó là quạt tối đa lưu lượng khí (high airflow fan).

Quạt áp suất tĩnh có mục đích giúp không khí lưu thông qua quạt khi có vật cản ở trước hoặc sau quạt, như radiator hoặc một bộ phận gì đó của vỏ case PC .

Quạt tối đa lưu lượng khí giống như tên của nó, tối đa hóa lưu lượng khí đi qua quạt – thổi càng nhiều càng tốt.

Quạt áp suất tĩnh sẽ được gắn vào mặt trước của vỏ case PC , hoặc gắn vào radiator, vì ở đó có lực cản lớn, còn quạt tối đa lưu lượng khí thì sẽ được gắn sau lưng vỏ case PC để tống hết không khí nóng ra ngoài.

Áp suất trong vỏ case PC

Không khí ở bên trong vỏ case PC là một môi trường khác, không khí đi vào vỏ case PC thông qua quạt hút (intake), và đẩy khí ra thông qua quạt xả (exhaust). Phần không khí ở trong vỏ case PC sẽ có áp suất riêng, và sẽ rơi vào trong 3 trường hợp sau:

Áp suất dương là lưu lượng khí đi vào vỏ case PC lớn hơn lưu lượng khí đi ra khỏi vỏ case PC , có nghĩa là intake nhiều và exhaust ít. Áp suất âm là khi lưu lượng khí đi ra khỏi vỏ case PC nhiều hơn lưu lượng khí đi vào vỏ case PC , exhaust nhiều hơn intake. Còn Áp suất trung lập là cả lưu lượng khí đi vào và ra khỏi vỏ case PC đều bằng nhau, intake bằng exhaust.

Bạn nên giữ cho áp suất trong vỏ case PC luôn dương nếu được, hoặc ít nhất phải là trung lập. Vì khi áp suất dương, luồng khí được tống thẳng ra phía sau không chỉ qua quạt mà còn thông qua những ke hở trên vỏ case PC , lúc này khí luồng khí đi vào sẽ luôn là khí lạnh và khí đi ra sẽ là khí nóng. Ngược lại áp suất âm sẽ gây ra hiện tượng quạt xả phía sau hút ngược lại luồng khí nóng vừa mới đẩy ra, tạo thành một vòng lỏng quẩn, vì lưu lượng khí đi vào vỏ case PC không đủ nên quạt phía sau phải lấy một phần khí ở đâu đó đắp vào.

Hướng dẫn lắp quạt tản nhiệt

Luồng khí nên được lưu thông từ trước về sau và từ dưới lên trên

Khi lắp đặt các quạt tản nhiệt cho cây máy tính, luồng không khí sẽ chảy từ phía thoáng đãng sang phía có lưới tản nhiệt bảo vệ, như vậy:

Mặt mở của quạt phải hướng ra phía ngoài của cây máy tính cho mô hình quạt hút ở phía trước hoặc phía dưới, và nó phải hướng vào bên trong cây máy tính cho mô hình hút khí phía sau hoặc phía trên.

Hầu hết các cây máy tính sẽ được thiết kế với một luồng không khí định hướng nhất định – thường là từ trước ra sau và từ dưới lên trên. Điều đó có nghĩa là bạn nên lắp quạt hút vào mặt trước của cây hoặc thỉnh thoảng ở phía dưới (nếu bạn có thiết lập nhiều quạt hoặc khung gắn quạt phía trước đã bị chặn).

Quạt thoát khí sẽ nằm ở phía sau hoặc phía trên. Không nên gắn quạt thoát khí ở đáy cây máy tính bởi vì khi lượng không khí nóng tăng lên, một quạt xả đáy sẽ làm việc theo kiểu chống lại các nguyên tắc vật lý bằng cách trục xuất không khí hơi mát hơn một chút thay vì không khí ấm. Hướng của hút-xả khí nên đi từ trước đến sau từ trên xuống dưới. Còn quạt gắn bên hông có thể hút hoặc xả, tùy thuộc vào thiết lập cụ thể của bạn.

Quy hoạch sơ đồ tuyến cáp và hạn chế các vật cản

Nói chung, tốt nhất là nên có càng ít chướng ngại vật giữa các quạt hút ở mặt trước và quạt thông gió ở phía sau và phía trên cây máy tính càng tốt, điều này là không phải bàn. Nó giúp tạo ra luồng không khí lưu thông nhanh hơn và hiệu quả hơn, qua đó giúp làm mát các thành phần phần cứng của bạn hiệu quả hơn. Thêm nữa, hãy cố gắng gắn kết tất cả các bộ phận có kích thước dài, phẳng như ổ đĩa CD, ổ cứng và GPU theo chiều ngang, đây là kiểu cấu hình mặc định trên hầu hết các cây máy tính, cho khả năng tản nhiệt tốt hơn.

Và một ví dụ không lấy gì làm tốt đẹp cho lắm, các cây máy tính nguyên bản thường sẽ không cung cấp nhiều tùy chọn để bạn giấu bớt cáp không sử dụng đến cho thoáng, nhưng bạn vẫn nên cố gắng giấu chúng đi càng nhiều càng tốt. Để tráng làm kẹt cánh quạt dẫn đến chập cháy và cũng là để luồng không khí được lưu thông tốt hơn.

Các cây CPU nguyên bản thường sẽ không cung cấp nhiều tùy chọn để bạn giấu bớt cáp không sử dụng đến cho thoáng

Hầu hết các cây máy tính sẽ bao gồm nhiều điểm kết nối với quạt tản nhiệt, đôi khi số cáp kết nối còn nhiều hơn số quạt có thể được sử dụng. Nếu có các lỗ thông hơi, hãy sử dụng chúng. Có vẻ như các lỗ này được tạo ra để giúp có thêm không khí nóng thoát ra, nhưng đó chỉ là một nơi để bụi có thể xâm nhập vào hệ thống của bạn. Sẽ hiệu quả hơn khi truyền không khí thông qua một quạt hút thay thế. Tương tự như vậy, hãy sử dụng tất cả các miếng đệm đi kèm với cây máy tính của bạn để che chắn cho các khe PCIe không được sử dụng đến, cũng như các khoang 5.25″ và các vị trí trống khác.

Xác định những vị trí có thể bị quá nhiệt

CPU của bạn có hệ thống tản nhiệt và quạt riêng theo mặc định từ nhà sản xuất, đó là quạt duy nhất được gắn trực tiếp vào thành phần bo mạch chủ. Quạt này sẽ đẩy nhiệt trực tiếp từ CPU vào “làn đường lưu thông” của luồng khí chính trong cây máy tính. Lý tưởng nhất là bạn nên đặt một quạt thông gió ở gần CPU nhất có thể để nhanh chóng trục xuất không khí nóng này ra khỏi không gian hệ thống. Một quạt gắn bên (trục xuất hoặc hướng không khí theo hướng vuông góc với bo mạch chủ) có thể hữu ích ở đây, nhưng không phải tất cả các cây máy tính đều hỗ trợ điều này.

Nếu bạn có một bộ làm mát CPU lớn, nó có thể có một hoặc nhiều quạt của riêng mình. Cố gắng chỉ định hướng luồng khí ra của những chiếc quạt này để phù hợp với luồng của một trong những quạt xả của cây, qua đó đẩy nhiệt trực tiếp từ CPU ra bên ngoài vỏ máy. Hầu hết các bộ làm mát CPU đều có thể được gắn vào bất kỳ hướng nào để giúp tối ưu hóa không gian máy. Hãy nhớ, quạt tản nhiệt sẽ hướng cho không khí ở phía bên mở và trục xuất không khí trên mặt lưới tản nhiệt.

Cân bằng áp suất không khí

Hãy thử tưởng tượng một chiếc CPU máy tính như một hộp kín, và không khí đi vào hoặc ra khỏi mỗi vị trí quạt là như nhau (tất nhiên là trên thực tế sẽ không có cây máy tính nào được thiết kế hoàn toàn khép kín, và luồng không khí nói chung là cũng không cân bằng, nhưng chúng ta đang nói chung ở đây). Giả sử tất cả các quạt đều có cùng kích thước và tốc độ, thì bạn có một trong ba lựa chọn cho áp suất không khí bên trong vỏ máy:

• Áp suất không khí dương (positive air pressure): Là khi có nhiều quạt đang cùng hút không khí vào trong cây máy tính hơn là thổi không khí ra.
• Áp suất không khí âm (negative air pressure): Là khi có nhiều quạt đang cùng đẩy không khí ra khỏi cây máy tính hơn là hút không khí vào, gây ra một hiệu ứng chân không nhẹ.
• Áp suất không khí cân bằng: Là khi có cùng số lượng quạt thổi không khí vào và ra, tạo ra áp suất không khí bên trong và bên ngoài cây máy tính là tương đương nhau.

Bởi vì cách thức các thành phần bên trong được lắp đặt sẽ tạo ra các khối trong luồng không khí lưu thông, nên ít nhiều chúng ta sẽ không thể đạt được áp suất không khí thực sự cân bằng trong một cây CPU. Bạn muốn có ít nhất một quạt hút và một quạt xả. Nhưng giả sử số lượng giữa quạt xả và hút không cân bằng, thì áp suất không khí dương hay áp suất không khí âm là tốt hơn?

Cả hai trường hợp đều mang lại những lợi thế nhất định. Áp suất không khí âm sẽ tạo ra một môi trường mát hơn một chút (ít nhất là về mặt lý thuyết), vì chúng ta đang có nhiều quạt đang làm việc để trục xuất không khí nóng hơn. Nhưng như đã nói, nhược điểm là hiện tượng chân không nhẹ được tạo ra bên trong cây máy tính sẽ có xu hướng hút không khí từ tất cả các khu vực chưa được che chắn, đơn cử như các lỗ thông hơi, khe PCIe không sử dụng, hay thậm chí các đường nối kim loại trên vỏ máy. Áp suất không khí dương cũng sẽ không giúp làm mát hơn quá nhiều, nhưng sẽ hạn chế được bụi xâm nhập vào khoang máy bởi các lỗ thông hơi và đường nối sẽ là nơi thải ra không khí thay vì hút vào.

Các ý kiến về vấn áp lực dương và âm đôi khi cũng bị lẫn lộn với nhau. Hầu hết mọi người thường chọn bố trí cận cân bằng hơn, nghiêng nhẹ về phía áp suất không khí âm (để làm mát tốt hơn theo lý thuyết) hoặc áp suất không khí dương (để ít tích tụ bụi hơn), và chúng ta có thể cân bằng được giữa hai yếu tố này là tốt nhất. Trong thực tế, cây máy tính là một môi trường kín mà sự khác biệt với bên ngoài có lẽ là không đáng kể. Nếu bạn thấy có quá nhiều bụi tích tụ, hãy di chuyển một trong những quạt xả của bạn đến vị trí hút. Nếu bạn thấy lo ngại về vấn đề nhiệt độ, hãy thường xuyên kiểm tra nhiệt CPU và GPU bằng các phần mềm quản lý và thử sử dụng một số cấu hình khác nhau.

Kết luận

Suy cho cùng thì sự lựa chọn vẫn sẽ phụ thuộc vào nhu cầu thực tế của bạn. Nếu là một người dùng máy tính thông thường, hàng ngày chỉ làm việc với các tác vụ nhẹ nhàng thì làm mát bằng gió chính là lựa chọn tiết kiệm và hiệu quả. Trái lại, nếu bạn là một game thủ hay những nhà phát triển chuyên sâu, đòi hỏi nhiều thao tác phức tạp trên PC, hệ thống làm mát bằng chất lỏng sẽ là phương án tối ưu nhất.

Chúc các bạn xây dựng được cho mình một hệ thống máy tính ưng ý nhất!