3028 lượt xemKỸ NĂNG LÀM BÀI THI VÀ CÁC LỖI THƯỜNG GẶP KHI LÀM BÀI THI MÔN THUẾ Vòng 2 Thấy rất nhiều sinh viên của mình và nhiều bạn đang mất ăn mất ngủ về kỳ thi CCT sắp tới. Mình nghĩ là kỳ thi nào cũng có người đỗ người trượt, tuy nhiên, bản thân mỗi người cứ cố gắng hết sức trong khả năng – hoặc nhiều khi là “ tỏa sáng đúng lúc “ – vượt ngoài khả năng của mình thì có trượt hay đỗ cũng sẽ thấy nhẹ nhàng vì đã làm hết sức. Trong stt này, mình muốn chia sẻ với các bạn một số kinh nghiệm để làm bài thi viết nói chung, bài thi môn thuế nói riêng để đạt kết quả tốt nhất – dưới góc nhìn của một giáo viên.
Thực ra đề thi công chức không khó ( đặc biệt là bài tập) vì chỉ dừng ở mức độ của Luật ( hoặc năm nay có thể sẽ có cả đến Nghị quyết như NQ 954/2020/NQ- UBTVQH14 về việc điều chỉnh giảm trừ gia cảnh) nên sự khác biệt có lẽ chỉ là các bạn phải có kỹ năng làm bài để được tối đa số điểm cho mỗi câu hỏi thôi.
Các tiếp cận bài viết này của mình đi từ việc chỉ ra một số lỗi mà các bạn thường mắc phải khi làm bài thi khiến cho các bạn không đạt được số điểm như mong muốn và cách khắc phục những lỗi đó để có thể quét được tối đa số điểm với những kiến thức mà các bạn đã có và để không bị mắc vào những lỗi đáng tiếc.
Nội dung chính:
1. Không làm hết các câu hỏi.
Các bạn sẽ bảo- có làm được đâu mà làm hết. Hoặc – có đủ thời gian đâu mà làm được hết.
Các bạn CHẮC CHẮN làm được
Các bạn đã biết, đề thi những năm gần đây thường có 4 câu hỏi, 3 câu 20 điểm và một câu bài tập 40 điểm. Với câu hỏi lý thuyết, một câu trả lời của các bạn dù hay mấy, dù dài mấy- đến 4 trang- cũng chỉ được tối đa 20 điểm. Nhiều người làm 3 tờ giấy thi mà điểm cũng không cao hơn người làm 1 tờ giấy thi vì chỉ LÀM DÀI chứ không LÀM ĐỦ. Theo các tài liệu khoa học đã tổng kết- xác xuất đúng thường sẽ là 70%. Như vậy, nếu các bạn làm được cả 04 câu thì xác xuất được 7 điểm sẽ cao hơn là làm chắc chắn 3 câu (8 x 70% = 5.6 điểm).
Vì vậy, thay vì làm quá kỹ một câu thì các bạn nên bố trí thời gian làm đủ cả 4 câu (180 phút /100 điểm: như vậy, các câu hỏi 20 điểm thường cần 35 phút và câu hỏi bài tập cần khoảng 70 phút. Tuy nhiên, có nhiều câu hỏi lý thuyết có thể chỉ cần 25′)
Tip: Đọc cả 4 câu, chọn câu có dạng quen thuộc hoặc dễ làm trước, các câu còn lại làm sau (Tip này quá quen nhưng không phải ai cũng làm được). Có nhiều bạn do gặp câu quen thuộc và dễ làm trước nên làm rất cẩn thận và dài dòng, tốn rất nhiều thời gian nên các câu sau không còn thời gian làm nữa. Hoặc, có bạn chỉ học kỹ một số sắc thuế như GTGT, TNCN và trong đầu luôn nghĩ là câu hỏi về thuế TNDN là khó nên để cuối cùng. Tuy nhiên, trong nhiều TH, câu hỏi về TNDN rất dễ lấy điểm mà bị bỏ qua, rất tiếc.
2. Làm đủ nhưng không hết ý của câu hỏi:
Nhiều bạn trả lời câu hỏi – đặc biệt là các câu hỏi lý thuyết – thường bỏ quên một vài ý hoặc để trống một số ý mà các bạn chưa biết các trả lời và vì vậy, cũng không được hết số điểm của câu
Các bạn lưu ý là đáp án luôn cho điểm CHI TIẾT theo TỪNG Ý trong câu hỏi. Nếu các bạn bỏ qua ý nào thì chắc chắn không thể có điểm cho ý đó và vì vậy sẽ không được điểm tối đa. Vì thế, tip thứ 2 là phải đọc, gạch chân dưới các ý của câu hỏi và trả lời đủ các ý đó, đừng bỏ trống, cho dù hiểu như thế nào cũng phải ghi câu trả lời vào vì có khi chỉ một gạch đầu dòng của các bạn mà đúng đã được 5 điểm.
VD: Hãy cho biết thế nào là cá nhân cư trú? Cách xác định thuế TNCN đối với TN từ tiền lương tiền công của cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú có những khác biệt căn bản gì?
Câu trả lời phải đủ 2 ý: Tiêu thức xác định cá nhân cư trú và sự khác biệt( Chỉ rõ ai? Bao nhiêu? như thế nào?)
3. Làm tắt các bước.
Thực tế cho thấy khi làm bài thi, thay vì tính toán số thuế cho từng nghiệp vụ, nhiều bạn làm tắt bằng cách cộng gộp tất cả các khoản chi phí được trừ hoặc thuế VAT đầu ra, VAT đầu vào. Cách này có thể làm cho các bạn bị bỏ qua một số điểm thành phần vì các lý do sau:
(1) Một trong số các khoản chi phí hoặc VAT đầu ra, VAT đầu vào bị tính nhầm thì TỔNG chi phí/VAT đầu ra/VAT đầu vào sẽ bị sai và rất khó để G.V có thể tìm và nhặt TỪNG thông tin trong phép tính để cho điểm. ( Mặc dù G.V vẫn thường phải làm như vậy). Và có nhặt thì cũng không bao giờ cho hết điểm vì chưa ra đến kết quả cuối cùng. Nhưng nếu các bạn tách ra, đúng phần nào sẽ được trọn vẹn điểm phần đó.
(2) Trong một số TH, đáp án yêu cầu phải có phần giải thích (vì sao lại tính/không tính; chịu/không chịu thuế) thì các bạn sẽ bị bỏ mất điểm phần này.
Vì vậy tip 3- không làm tắt, không cộng gộp nếu có đủ thời gian
Với các kỳ thi của VN, các bạn cần ghi đủ cả các thông tin TỔNG – TỔNG VAT đầu ra, TỔNG VAT đầu vào được khấu trừ, TỔNG chi phí được trừ…vì phần này vẫn được tính điểm. (Nhưng tip này chưa hẳn đúng với các kỳ thi quốc tế vì trong marking Scheme của các kỳ thi ( Malaysia, UK, Australia mà mình có) chỉ quan tâm điểm thành phần, có khi còn không quan tâm đến số cuối cùng nhé)
4. Trả lời không đúng ý câu hỏi – còn gọi là lạc đề
Lỗi này khá nhiều – đặc biệt là với câu hỏi lý thuyết. Và dù bạn có mất tgian viết rất dài thì cg không có điểm vì trong đáp án không có.
Tip: gạch chân các ý trong câu hỏi, định hình trước khi trả lời câu hỏi để có câu trả lời đúng ý câu hỏi.( Tip này chỉ đúng trong TH các bạn có kiến thức về câu hỏi đó, trong TH không biết rõ câu trả lời thì quay về Tip 1- cứ hiểu sao viết vậy, các bạn đã đi làm trong thực tế thế nào thì viết thế, ĐẶC BIỆT, nếu không đủ thời gian hoặc nhớ không kỹ thì cứ KEY WORDS mà viết, vẫn được tính điểm, không nên bỏ qua bất kỳ câu hỏi nào)
Ngoài các lỗi nêu trên, các bạn còn thường gặp một vài vấn đề như lúng túng với câu hỏi có thông tin chưa đầy đủ nên làm bài mất rất nhiều thời gian cho câu hỏi đó hoặc cho ví dụ dài dòng mà không đúng trọng tâm nên vẫn không được tối đa điểm …Những vấn đề này thì mình luôn phải rèn cho sinh viên suốt để trong tình huống nào cũng phải xử lý được. Cơ bản là : cho giả định và cho ví dụ trực tiếp vào câu hỏi ( tất nhiên là phải xác định rõ xem câu hỏi yêu cầu ra ví dụ về vấn đề gì? …)
Nguồn : fp Ly Phuong Duyen
Đọc lướt qua và có góp ý với cô giáo ntn:
Đây là bài thi quy định của luật, nên ko có chuyện làm dài ko được điểm bằng làm ngắn đâu cô. Cứ luật ntn mình trả lời đúng nguyên như vậy đảm bảo điểm tối đa(nếu ko có phần mở rộng); do là thi hỏi quy định của luật nên ko có chuyện viết dài mấy trang một câu được cô ạ(cái cô nói là kỳ thi của công chức rồi, vd thi nâng ngạch, hvien thường…chép tài liệu dài dòng); còn nếu câu hỏi thi công chức có phần mở rộng, thì cái này tuỳ kiến thức ktxh, kthuc cơ bản đã học mỗi người để viết thêm và thường ngắn, ko dài được, và câu mở rộng thường ít. -> xác xuất 8 x 70% ít xảy ra(các bạn ôn thi đã học thuộc luật rồi).
Việc trả lời lạc đề rất ít xảy ra, vì mn đã ôn rất kỹ và qua vòng 1 nên khoa xảy ra trả lời lạc đề, hiểu lạc đề thì có nghĩa chưa hiểu về luật. Và việc làm tắt như cô nói cũng có, nhưng ít ng làm vậy với bài về thuế, do bài thuế vốn đã có các bước tính toán kiểu “mặc định” hiểu thế.
Điểm thi những năm qua có những người cho thấy điểm rất cao và gần tối đa, nên có thể nói các bạn dự thi đã học thuộc lòng luật và hiểu cách làm bài tập rất kỹ.
Những người lớn tuổi dù có giỏi đến mấy, giảng dạy được cho những bạn đi thi nhưng việc thi kiểu này học thuộc là chính nên thí sinh sẽ giỏi hơn giáo viên, kết quả cao hơn giáo viên đi thi(vì họ trẻ hơn, trí nhớ tốt hơn hẳn gvien).
P/s một số góp ý của cô giáo cũng rất hữu ích như: “gạch chân các ý hỏi”, hay “giải thích vì sao ko đc tính…”
